Dünya’da Skateboard, Türkiye’de ise daha çok Kaykay olarak bilinen spor dalı (bazıları için yaşam biçimi de diyebiliriz) 1970'li yılların başlarında Amerika’nın Kaliforniya eyaletinde ortaya çıkmıştır. Hava şartlarının Sörf için uygunsuz olduğu zamanlarda, Venus Beach'teki gençlerin tahta bloklarına tekerlekleri monte etmesiyle icat edilmiştir. 1980’li yılların sonlarına doğru ise efsane kaykaycı Tony Hawk sahneye çıkmış ve özellikle Vertstyle’da daha önce hayal bile edilemeyen hareketleri gerçekleştirerek Kaykay dünyasını kitlelere sevdirmiştir.Zaman içinde Kaykay parklarının kurulması, tüm Kaykay malzemelerinde birçok markanın ortaya çıkması, kendine has teknik Kaykay ayakkabı, kıyafet üretimleri, Kaykay Oyunları ve düzenlenen dünya çapındaki Kaykay yarışmaları ve organizasyonları ile büyük bir Skateboarding Kültürü haline gelmiştir Kaykay sporu.Günümüzde Kaykay malzemelerinin seçimi bazen gerçekten zor olabiliyor. Özellikle, hangi marka? hangi ölçü? Yeni başlayanlar için hangisi daha uygun? Hangisi daha dayanıklı? gibi sorular sıkça çıkıyor karşımıza. Bize sunulan birçok alternatif içinden doğru olanı tercih etmeye çalışıyoruz. Öncelikle şunu söylemeliyiz ki, Skateboard tamamı ile kişisel bir spordur, bu sebeple kimileri için uygun olan Kaykay ekipmanı sizin için uygun olmayabilir. Sizlere en uygun kaykayı nasıl tercih edeceğiniz konusunda bilgi ve tecrübelerimizle size yardımcı olmaya çalışacağız. Kaykay keyifli olduğu kadar emek isteyen, yılmadan sürekli pratik yapıp, gelişim içinde olmanızı gerektiren bir spor. Bu yüzden gerçekten size uygun ve kaliteli ekipmanlara sahip olmak çok önemli. Bu açıdan ilk planlamanız gereken kısım bütçeniz olacaktır sonrasında ise bütçenize uygun skateboardları araştırmaya başlayabilirsiniz NOT: Yeni başlayanlar için profesyonel markaların hazır komple kaykaylarından öneririz. Fiyat performans olarak en uygun tercih bunlar olacaktır.
Hangi Marka? Kaykay seçimimizi yaparken, tahtasının 7ply Hard Rock Maple olarak tabir edilen 7 katmanlı Akçaağaç tabakalarının birleştirilmesiyle üretilen bir tahta olması önemlidir. Kağıt inceliğindeki kontür, plakların (PLY) güçlü yapıştırıcılar ile üst üste gelmesi ile oluşuyor. Birçok markanın özel serilerinde ise tahta oluşturulurken ara katmanlarına güçlendirmek amaçlı karbon, fiber, kevler gibi malzemeler eklenebiliyor (Tabi tüm bu işlemler bu özel seri tahtaların fiyatlarını arttırıyor). Tahtanın yanısıra, Truck, teker, rulman, vida konusunda da dorğu seçimler yapmak önem kazanmaktadır.
Giriş kısmında da belirtmiş olduğumuz skateboard’un kişişel olması, size en uygun ekipmanı seçerken ölçü ve teknik özellikleri olacaktır şimdi bunları inceleyeceğiz.
Tahta seçerken birçok değişken (konkav, double, dik nouse, alçak nouse, küt kesim, yuvarlak kesim) vardır. Genellikle tahtanın en çok genişliği göz önüne alınır, fakat tüm bu değişkenlere kaykayınızı tanıdıkça hakim olacak ve size hitap eden özellikleri keşfedeceksiniz. Bu değişkenlerin yarattığı farklar aşağıdaki gibidir;Tahta Eni : Kaykay Tahtanız 7.5 - 7.6 - 7.7 gibi dar ölçülerde olursa küçük olduğu için hafifliğiyle daha yüksek ollie yapmanızı sağlayacak, sizi daha az yoracak, daha hızlı flip yapmanıza olanak tanıyacaktır ancak bu en’deki tahtaların kontrolü zor olabilir ve bu yüzden sürüş tekniğinizin yeterince iyi olması gerekir. 7.75 – 7.8 – 7.9 ölçüleri ise ortalama ölçülerdir. 8.0 ve üzeri tahtaların ise kontrolü biraz daha kolaydır, yapacağınız flipler daha yavaş (smooth) olur, grind, basamak atlama gibi performanslarda ise daha geniş olduğu için kontrolünüzden kolayca çıkmaz, fakat biraz yorucu olabilir.Konkav : Kaykay tahtasının Konkavının derinliğiyle doğru orantılı olarak flipleriniz daha kolay olur, flip’ler konkavı az olan tahtalarda ise biraz daha gecikmeli olur. Ancak, Konkavı az olan tahtaların yerine ve kayış tarzınıza göre artıları vardır örn. fliple basamak atlamak.Double : Double (İkiz) Kaykay tahtaları, tahta nouse (burun) ve tail’ı (kuyruk) aynı olan tahtalardır. Goofy(sağ ayak önde) ve regular(sol ayak önde) iki stilde kayanların tercih edebileceği bir özelliktir. Yine de double tahtalar dünyada çok az üretilmektedir. Dik ve Alçak Nouse : Genelde dik nouse’lı tahtalar halfpipe (U rampa) sürüşlerinde, alçak nouse’lı tahtalar ise sokak tarzında kullanılır.Küt ve Yuvarlak Kesim : Nouse ve tail kesimleri bu şekilde olan tahtalar, Flip, spin haraketlerinde tahta üzerindeki ayak pozisyonu ve harakete başlama esnasındaki (pop) konfor değişkenini belirler.
Truck’larda 3 farklı yükseklik ve birkaç farklı genişlik boyutu vardır. Yükseklik olarak Low (düşük), Mid (orta), High (yüksek), genişlik olarak ise 129mm,139mm,149mm çeşitleri genellikle tercih edilenlerdir. Low ve mid truck genellikle sokak stilinde, high truck ise rampa stilinde kullanılır. Low truck alçak olduğu için flip yaparken, basamak atlarken tahtanın üzerinde kenarlara yakın basmamızla tekerin tahtaya temas edip aniden durması neticesinde düşmemize sebep olabilir. Bu durumun çözümü için ise ya yükseltici shock & riser pad kullanılır yada mid truck tercih edilir. Truck sertliği ise farklı sertlikte domates kullanılarak değiştirilebilir ya da somunu gevşetme sıkma yoluyla ayarlanabilir.Truck en’inin genişliğini ise Kaykay tahtanızın genişliği belirler. Her tahta genişliğine bire bir truck genişliği mevcut değildir ortalamaya dikkat etmek yeterli olacaktır.
Aşağıdaki Kaykay Truck, Kaykay Deck eşleştirmelerini genel kabül olarak alabilirsiniz.
129mm (Truck) = 7.4 – 7.5 – 7.6 (Kaykay tahta boyutu)
139mm (Truck) = 7.6 – 7.7 – 7.75 - 7.8 – 7.9 – 8.0 – 8.125 – 8.2 (Kaykay tahta boyutu)
144mm (Truck) = 8.2 – ve üzeri… (Kaykay tahta boyutu)
Ayrıca truck’lar üretildiği meteryallere göre ağırlık ve sağlamlık farklılıkları gösterir. (magnesium, titanium, alüminyum vb.) Hafif trucklar Kaykayınızı fark edilebilir şekilde hafifletir, Ollie ve benzeri haraketlerinizde daha yükseğe çıkmanıza olanak sağlar ama kontrolü zorlaşabilir, bu açıdan kimileri için avantaj kimileri için dezavantaj olabilir.
Profesyonel kaykay tekerlekleri genelde bilinen silikonun aksine üretandan (kauçuk ve sert plastik karışımı) üretilir, farklı sertlikte ve çaplarda mevcuttur. Sertlik derecesi rakamlar ve harflerle ifade edilir. Örneğin 99A - 101A gibi. Ağırlıklı olarak tekerler 99A sertliğindedir. Rakamsal değer arttıkça teker sertleşir azaldıkça ise sertlik azalır. Kaykay Teker sertliği arttıkça slide, yani zemin üzerinde kayma kabiliyeti artar, böylelikle flip ve revertlerde kolaylık sağlar. Sertlik azaldıkça ise zemine yapışır kayma kabiliyeti azalır. Yumuşak Kaykay tekeri genellikle skateboard kamera çekimi yapan kameramanlar tarafından tercih edilir. Longboard’larda genellikle yumuşak ve geniş teker kullanır fakat longboard kendi içinde farklı tarzlara bölündüğü için teker konusu çok daha detaylıdır.Kaykay Teker çapı ise büyüdükçe Kaykay daha çabuk hızlanır, küçüldükçe yavaşlar ancak grind hareketlerinde çok daha kolaylık sağlar. Öneri: eğer Skateboard sürdüğünüz alanlar bozuk arnavut kaldırmı vs. ise büyük çaplı teker tercih edebilirsiniz.
ABEC (Annular Bearing Engineering Committee) AFBMA (Anti-Sürtünme Rulman Üreticileri Derneği A.Ş.) için bir kısaltmadır. Rulman yataklarının ABEC sınıflarında üretilmesi için ABEC bir sınıflama sistemidir. Rulman üreticileri minimum ABEC 1 sınıfında rulman üretebilirler.Rulmanlar ABEC 1, ABEC 3 - 5 - 7 - 9 - 10 ve ABEC değeri olmayan Swiss, seramik olarak üretilmektedir. Ayrıca bazı markalar özel seri rulman üretir eğer ABEC değeri yada Swiss, seramik diye belirtmemişlerse ABEC 5 değerindedirler. Kaykaylarda genellikle ABEC 5 – 7 tercih edilir. Kaykay rulmanlarının dayanıklılığı yapabildikleri devirlere göre ve üzerlerinde kullanılan materyallere göre değişebilir.(dış halka İsviçre çeliği, çelik, iç çerçevede alüminyum, teflon vb.)ABEC 1 : Ortalama 32 ile 38 bin devir yapabilirler.ABEC 3 : Ortalama 38 ile 48 bin devir yapabilirler. (hızlı ama darbelere karşı dayanıksız)ABEC 5 : Ortalama 42 ile 55 bin devir yapabilirler. (akıcı ve darbelere dayanıklı )ABEC 7 : Ortalama 54 ile 68 bin devir yapabilirler. (akıcı ve darbelere dayanıklı )ABEC 9 : Ortalama 64 ile 80 bin devir yapabilirler.
Swiss Bearings (rulman) : İsviçre çeliği ile yapılmış rulmanlardır ve normal çelikle üretilmiş rulmanlara göre ömürleri daha uzun olur.Ceramic Bearing (seramik rulman) : Seramik rulmanların yeri çok ayrıdır. Rulmanı oluşturan içindeki toplar seramikten üretilir. Seramik yüksek devirlere dayanabilir, toz tutmaz ve ısınma yapmaz bu sebeple çok daha akıcı ve uzun ömürlüdürler.
Kaykay zımpara çeşitleri sadece renkli figürlü veya tek renk siyah olarak üretilir. Ömürleri kullanım sıklığınıza göre değişebilir. Genellikle 3 ay süre ile yenilemeniz gerekir.
Vidalar 7/8, 1, 1/25, 1/5 inc. gibi çeşitli uzunluklarda üretilir. Kaykay vida seçimini eğer riser & shock pad kullanıyorsanız ona göre tercih etmenizde fayda vardır. Somunun vidaya komple sıkılabilecek uzunlukta olması yeterlidir.
Kaykay ayakkabınızı seçerken dikkat etmeniz gereken faktörler şunlardır: Dikişli olup olmadığı, Materyal, Ağırlık, Grip (tutuş), Padding (yastıklaması) ve Bağcık koruması'dır. Tüm bu faktörler Kaykay ayakkabısı nasıl seçilir yazımızda ayrıntılı olarak işlenmiştir.
SON SÖZ:
Yukarıda paylaşmış olduğumuz teknik özellikler kullanılan ekipman uyumluluğuna ve kişisel kullanıma göre farklılıklar gösterebilir. Herhangi bir ekipmanı iyi yada kötü diye ayırmamız mümkün değildir, hepsinin kullanım amacı ve yerine göre performansları farklılık göstermektedir.
Freedom, 2003 yılında, Beyoğlu Tomtom sokakta Türkiye'nin sadece board sporları üzerine uzmanlaşmış ilk mağazası olarak açılmıştır. Freedom mağazalarımızda ve freedom.com.tr sitemizde Santa Cruz, DGK, Baker, Deatwish, Jart, Sk8mafia, Ricta wheels, Independent Trucks gibi kaykay dünyasının en önemli markalarını yetkin uzman çalışanlarımız eşliğinde bulabilirsiniz. Tüm kaykay malzemelerini incelemek için tıklayın.
Sorularınız için aşağıdaki numaralardan hafta içi 09.30 - 16.30 saatleri arasında bize ulaşabilirsiniz.
Kaykay canlı tel. destek hattımız: 0850 840 48 10
Whatsapp destek: 0554 834 98 48